دکتر سهیلا طاهری

هرچند استرس های روحی و جسمی می تواند منجر به افزایش ریزش مو شود اما اینکه استرس منجر به سفید شدن مو شود از نظر علمی ثابت نشده است. مطالعات علمی ثابت کرده که آسیب DNA سلول های مولد رنگدانه مسؤول سفید شدن موها است اما دقیقا نمی دانیم آیا استرس می تواند روند پیری در موها و سفید شدن آنها را تسریع کند.البته همه ی استرس ها باعث ریزش مو نمی شوند. استرس های روزانه مثل کار زیاد یا دیر رسیدن به محل کار نمی تواند باعث ریزش مو شود. این استرس ها می تواند خواب یا اشتهای شما را مختل کند یا منجر به ریزش هورمون های استرس در خون شوند.یک فرد به طور متوسط 120 تا 150 هزار تار مو در کف سر خود دارد. معمولا 90 درصد موها در فاز رشد هستند و میزان رشد حدود 2/1 اینچ در ماه می باشد.

این دوره رشد حدود 3-2 سال طول می کشد. بعد از این فاز، موها وارد فاز استراحت می شوند که دوره استراحت حدود 4-3 ماه طول می کشد و موها بعد از آن می ریزند و با موی جدید جایگزین می شوند. بطور نرمال روزانه 100 تار مو می ریزد و بیشتر مردم حتی متوجه این ریزش نمی شوند. استرس های شدید گاهی باعث تغییر در عملکرد فیزیولوژیک طبیعی بدن می شوند و باعث افزایش تعداد موهای فاز استراحت می شوند و 4-3 ماه بعد این موهایی که همزمان وارد فاز استراحت شده اند می ریزند و فرد متوجه ریزش شدید موها می شود. استرس های فیزیولوژیک با استرس های روحی متفاوت است و کلا استرس هایی که باعث تغییرات فیزیولوژیک در بدن می شوند منجر به ریزش مو می شوند.ریزش مو در واقع یکی از راه های پاسخ بدن به استرس های فیزیولوژیک شدید مثل رژیم های غذایی، داروها و تغییرات سبک زندگی است. اما خبر خوب اینکه این ریزش مو موقتی است و موها به حالت عادی برخواهند گشت.

استرس هایی که باعث تغییرات فیزیولوژیک و ریزش مو می شوند :
- شروع یا قطع داروهای ضدبارداری خوراکی
- شروع رژیم غذایی سنگین با کالری کم
- کاهش مقدار استروژن بدن بدنبال زایمان (ریزش موی بعد از زایمان)
- بیماری شدید
- تب بالا
- جراحی سنگین
- عفونت های شدید
- داروها
- بیماری های تیروئید
- کمبودهای تغذیه ای مثل کمبود ویتامین یا مصرف بیش از حد ویتامین A

استرس های روحی می توانند منجر به استرس های فیزیولوژیک در بدن شوند. مثلا طلاق می تواند منجر به بی اشتهایی و اختلال خواب شود و این اختلالات باعث بهم ریختن فیزیولوژی بدن شده و نهایتا منجر به ریزش مو می شوند.خانم ها اتفاقاتی در زندگی دارند که به طور روتین دیده می شود و به عنوان استرس در نظر گرفته نمی شود. مثلا خانمی که ازدواج می کند و مجبور به استفاده از قرص های ضد بارداری می شود یا تصمیم به بارداری می گیرد و باید این قرص ها را قطع کند. 6-3 ماه بعد از زایمان موها شروع به ریزش می کنند شروع و قطع قرص بارداری و زایمان خود استرس فیزیولوژیک است که باعث ریزش مو می شود. بعد از زایمان اکثر خانم ها برای کاهش وزن اقدام می کنند و این خود استرس فیزیولوژیک است البته همه افراد مثل هم نیستند. بعضی زنان مرتب قرص های ضدبارداری را می خورند ولی دچار ریزش مو نمی شوند . زنانی هستند که هفت فرزند بدنیا آورده اند اما ریزش مو را تجربه نکرده اند. بهرحال اگر فردی در مواجه با یک استرس ریزش مو داشته باشد در مواجهه با استرس های دیگر هم به احتمال زیاد دچار ریزش خواهد شد.

ریزش موی ناشی از استرس با ریزش های دیگر متفاوت است . ناگهانی شروع می شود، الگوی خاصی ندارد و فقط باعث تنک شدن کف سر می شود و ریزش بصورت سکه ای یا متمرکز به جلوی سر نیست.به این نکته توجه داشته باشید که معمولا وقتی که متوجه ریزش می شوید که رویش مجدد موها قبلا شروع شده است. چون هر عاملی که باعث ریزش شده حدود 6-3 ماه قبل اتفاق افتاده و موهای جدید در حال رشد باعث بیرون راندن و ریزش موهای قدیمی می شوند.ریزش مو می تواند علامت اولیه حدود 30 بیماری متفاوت باشد ولی افراد سالم هم مقداری ریزش مو دارند ولی قضاوت و تشخیص را به پزشک خود واگذار کنید. داروهایی که بدون نسخه به فروش می رسند مثل مینوکسیدیل یا مکمل ها گاهی باعث تشدید مشکل می شوند. پس حتما در مواقع ریزش مو به پزشک مراجعه کنید و از درمان های خودسرانه بپرهیزید.